Niezłomna lekarka dziecięca z Szopienic otrzyma tytuł doktora honoris causa Uniwersytetu Śląskiego.

Rzecznik Praw Obywatelskich pisał o niej: „W latach 1973 – 1981 uratowała przed zachorowaniem bądź śmiercią na ołowicę setki dzieci z Katowic–Szopienic. Jako pierwsza odkryła tę chorobę u pacjentów mieszkających w sąsiedztwie Huty Metali Nieżelaznych „Szopienice”.

Prowadzone przez nią badania naukowe rzucały cień na wizerunek PRL, dlatego też ówczesne władze zdecydowały, że powinna zaniechać dalszego informowania o chorobie. Dr Jolanta Wadowska–Król uznała jednak, że zdrowie jej podopiecznych jest ważniejsze niż stopnie naukowe i poświęciła się dalszemu ratowaniu dzieci, co ostatecznie zamknęło jej drogę do kariery naukowej”.

Podczas ostatniego posiedzenia, 29 września 2020 roku, Senat Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach wszczął procedurę nadania tytułu doktora honoris causa Jolancie Wadowskiej-Król – lekarce pediatrze, honorowej obywatelce Katowic, która w swoich pracach zajmowała się zatruciami metalami ciężkimi, powodującymi m.in. ołowicę wśród dzieci z Szopienic, Burowca oraz Dąbrówki Małej w Katowicach.

Badania te stanowiły podstawę pracy doktorskiej. Publikacja jednak nigdy się nie ukazała, ponieważ ze względu na kontrowersyjność została zablokowana przez ówczesne władze uniwersyteckie i partyjne, które – jak mówił rektor Uniwersytetu Śląskiego prof. dr hab. Ryszard Koziołek podczas uroczystej inauguracji roku akademickiego – „lękały się naukowego dowodu na to, że frazesy o socjalistycznej trosce o zwykłego człowieka okażą się po prostu propagandową pianą”.
Wszystkie egzemplarze rozprawy zniknęły i do dzisiaj nie udało się ich odnaleźć. Nie istnieje także ani jedna kopia pracy.

Rektor Uniwersytetu Śląskiego w swoim przemówieniu podkreślił: „Myślę o tym szczególnie intensywnie dziś, kiedy pytamy o znaczenie uniwersytetu, kiedy prokuratura przesłuchuje naszych studentów, pracowników. Rodzi się pytanie, czy uniwersytet, badania naukowe, treści kształcenia mają być oceniane przez wspólnotę uczonych, czy przez organy ścigania.

Wydawało mi się, że nigdy nie postawię tego pytania, ale kontekst doktoratu honoris causa, losów pani doktor, boleśnie mi przypomniał o takiej możliwości. Wierzę, że uniwersytet jest miejscem, które już teraz, ale także w nadchodzących miesiącach i latach może być i powinien być wzorem dla wspólnoty badawczej, ale także dla wspólnoty demokratycznej, że tu, w uniwersytecie, myślimy, mówimy, rozmawiamy i dyskutujemy lepiej niż gdzie indziej”.

Działania lekarki przyniosły jednak pozytywny skutek – zorganizowano leczenie tysięcy dzieci dotkniętych lub zagrożonych ołowicą. Zdecydowano również o rozbiórce domów stojących najbliżej komina huty.

Przyczyniło się to do poprawy zdrowia mieszkańców oraz korzystnie wpłynęło na stan środowiska miasta. W marcu 2015 roku pani doktor została wyróżniona przez Rzecznika Praw Obywatelskich odznaką honorową „Za Zasługi dla Ochrony Praw Człowieka”.

Społeczność akademicka zauważyła niesprawiedliwość związaną ze zniszczeniem doktoratu przez cenzurę i uznała, że Jolanta Wadowska-Król powinna otrzymać najwyższe wyróżnienie. Promotorem w przewodzie nadania tytułu doktora honoris causa będzie dr hab. Irena Lipowicz, posłanka na Sejm I, II i III kadencji, ambasador RP w Austrii w latach 2000–2004 oraz rzecznik praw obywatelskich w latach 2010–2015.

Między innymi o działaniach lekarki powstała książka pt. „Ołowiane dzieci. Zapomniana epidemia” autorstwa Michała Jędryki.

***
Inne nasze informacje i artykuły: Katowice Dziś.
Regularnie tu zaglądaj – nie wszystko publikujemy na Facebooku.
Dla facebookowiczów utworzyliśmy grupę: https://www.facebook.com/groups/GrupaKatowiceDzis
Jej członkom wyświetla się więcej naszych facebookowych postów.
Pamiętaj! Komplet naszych artykułów i informacji tylko na WWW

***

Na zdjęciach: 1. nadanie pani dr tytułu Honorowego Obywatela Katowic. 2. Mural poświęcony pani doktor – fot. Andrzej Otrębski/Wikimedia. Inf. pras. za: mt. inf. UŚ.