Polskie Las Vegas. Czy ten przydomek przylgnie do stolicy woj. śląskiego?

Oczywiście nie chodzi o hazard, lecz o świetlne napisy.
Te – z przeszłości Katowic – znowu możemy podziwiać.

***

W Katowicach znów można podziwiać klasyczne reklamy świetlne. Są one dostępne w wersji miniaturowej na pierwszej ścieżce katowickiego Szlaku Neonów (fot. pod tekstem).

Szlak ten powstał z okazji zbliżającego się Światowego Forum Miejskiego ONZ. W przyszłym roku jego gospodarzem będą właśnie Katowice.

W 1959 roku lektor „Polskiej Kroniki Filmowej” donosił:

„Zapraszamy na wycieczkę w nieznane, gdzieś do Europy. Jarzeniowe lampy, reklamy, potoki światła.

To Katowice, najlepiej oświetlone miasto polskie. Jedyne, które pod tym względem nie przynosi nam wstydu.
Ojcowie Katowic dokonali prawdziwej rewolucji neonowej. Patrzcie i uczcie się, ojcowie ciemnej Warszawy, ponurego Krakowa i mrocznego Poznania.
Tak powinny wyglądać wszystkie nasze miasta” (PKF 16B/59, pisownia oryginalna).

Wiele katowickich neonów zaprojektowano z niezwykłym rozmachem, wiele też było naprawdę oryginalnych i wysmakowanych estetycznie. Niektóre pokrywały niemal całe elewacje, jak na przykład ten na domu towarowym „Pedant” przy ul. 3 Maja.

Niektóre sprawiały wrażenie „ruchomych” dzięki sekwencji zapalania się poszczególnych elementów świetlnych. Szczególnie te ostatnie cieszyły się dużą sympatią katowiczan, a dla wielu dzieci wyprawa do centrum miasta m.in. właśnie dzięki neonom stanowiła nie lada atrakcję.

Do najbardziej lubianych należały „Małpki” przy ul. 3 Maja 13, neon herbaciarni „Randia” z obłokiem pary unoszącym się znad imbryka czy skaczący Filipek przy ulicy Stawowej.

Ostatnie lata przyniosły renesans neonów. Dobry design zaczął być w cenie, wzrosła też świadomość wagi, jaką ma estetyka przestrzeni, w której funkcjonujemy.

Coraz więcej sklepów, punktów gastronomicznych, innych firm i miejskich instytucji zamiast tańszych szyldów zaczęło instalować neony. Znaleźli się też pasjonaci, którzy ratowali od zapomnienia stare neony.

W 2013 roku stworzono Katowicki Skład Neonów. Ocalone oryginały, jak też neony zrekonstruowane na podstawie zachowanych archiwaliów, można podziwiać w klubokawiarni Strefa Centralna przy pl. Sejmu Śląskiego 2.
Nie można przy tej okazji nie wspomnieć katowickiej firmy Neon Irsa – założonej przez Zbigniewa Łankiewicza, twórcę wielu katowickich neonów z epoki PRL, a dziś prowadzonej przez jego synów.

Dziś możemy zaprosić wszystkich na spacer szlakiem katowickich neonów. To nowa inicjatywa Urzędu Miasta Katowice, mająca przypomnieć katowiczanom naszą niebanalną neonową historię, a zarazem stać się kolejną atrakcją dla turystów odwiedzających miasto.

Na spacerowiczów czeka siedem punktów w rejonie Rynku, ulicy 3 Maja i Stawowej – w specjalnie stworzonych ekspozytorach będzie można obejrzeć rekonstrukcje dawnych neonów, archiwalne zdjęcia i zarys ich historii.

Plansze i miniatury neonów znajdziemy:
1. Rynek/ul. 3 Maja – przy Skarbku,
2. 3 Maja 11,
3. 3 Maja 13,
4. 3 Maja – przed Galerią Katowicką,
5. Stawowa 10 (plansza 60×40 cm),
6. Stawowa 9 (plansza 60×40 cm),
7. Róg Stawowej i Mickiewicza.

Jest też zrekonstruowany pełnowymiarowy neon „Filipek” – ul. Stawowa 9.

***

Poszukujemy współpracowników. Skontaktuj się mailowo lub przez Fb.

***

Komunikat Redakcji: Jeśli zauważyliście coś ważnego lub spotkaliście się z problemem, który należy nagłośnić, kontaktujcie się: [email protected] lub przez „Wyślij Wiadomość” na Facebooku Katowice Dziś.

***
Pamiętaj! Komplet naszych artykułów i informacji tylko na WWW.

Dla facebookowiczów utworzyliśmy grupę: Ma ona aktualnie ponad 10 tys. członków – osób i instytucji – które mogą tam zamieszczać swoje wpisy i informacje. Nazywa się ona po prostu Grupa Katowice Dziś. W wyszukiwarce Fb można wpisać grupakatowicedzis

Zapraszamy.

***

Za BP UM Katowice.